Historia

Pierwsza wzmianka pojawiła się w 1848 roku, jako nazwa najwyższego wzniesienia między Rozewiem a Chłapowem – Habichtsberg, co w dosłownym tłumaczeniu znaczy Jastrzębia Góra.

Jako nazwa miejscowości przyjęta została dopiero w roku 1920, tj. od czasu uzyskania przez Polskę dostępu do Bałtyku.

W roku 1920 obszar od obecnego „centrum” po ulicę „Droga Rybacka” kupił inż. j. Osmołowski z Warszawy. Założył on spółkę „Jastgór”. Teren rozparcelowano na działki i rozpoczęto zabudowę wg. ówczesnych zasad urbanistyki. Część działek została zbudowana przez właścicieli spółki, część zaś sprzedana – sprzedaż trwała aż do okresu II Wojny Światowej.

Pierwsze domy wybudowano w Jastrzębiej Górze w latach 1920 – 1921: willa „Kaszubka” wybudowana przez Szymańskiego; willa obok „Kaszubki” wybudowana przez Pawłowicza. Oba domy stoją do dziś w swoich pierwotnych kształtach przy dzisiejszej ulicy Królewskiej. Trzeci dom powstał również w roku 1921. Wybudował go Winkenhagen przy dzisiejszej ulicy Kaszubskiej. Od roku 1924 stanowi on własność księży Jezuitów, którzy dobudowali do niego kaplicę pod wezwaniem Św. Andrzeja Boboli. Z czasem kaplica stała się parafialną dla mieszkańców Jastrzębiej Góry, którzy do tej pory mieli swoją parafię w oddalonym o 6km Strzelnie. 20 lipca 1985 r. położony został kamień węgielny pod budowę nowego kościoła parafialnego pod wezwaniem Św. Ignacego Loyoli – założyciela i pierwszego Generała Zakonu Jezuitów.

Inż. Osmołowski wybudował w Jastrzębiej Górze 7 domów, z których największy rozgłos zdobył „Bałtyk”. Dom wybudowano na skarpie morskiej. Pomyślany jako Dom Zdrojowy, miał 53 pokoje, a do basenów kąpielowych doprowadzona była woda morska. Przed domem, na samym brzegu skarpy postawiono murek z dużymi oknami chroniącymi od wiatru. Obok – stoliki, miejsce dla orkiestry i do tańca. Obiekt był miejscem spotkań elity polskiej i zagranicznej. W czasie wojny funkcjonował jako „Kurhaus Habichtsberg”.

W 1938 spółka Osmołowskiego wybudowała nad morzem wieżę wyciągową „Światowid”. Winda ta zawoziła wczasowiczów z wysokiej skarpy na plażę. Po wojnie winda uruchomiona została dopiero w roku 1966 na okres 5-letni stanowiąc atrakcję Jastrzębiej Góry. W roku 1981, jesienią – nie konserwowana, została zburzona przez sztorm.

Przed wojną powstały też takie domy jak: Mewa, Maki, Bończa, Willa, Róż, Grzybek, Patria, Cristal, Pilece i inne. Wschodnia część dzisiejszej Jastrzębiej Góry (od Drogi Rybackiej po Lisi Jar), w latach 20-tych została zakupiona przez spółkę „Jasne Wybrzeże”. Od nazwy spółki ta część Jastrzębiej Góry przyjęła swoją nazwę. Tu też wytyczono parcele. Zaczęły powstawać ulice, które w większości wysadzono topolami. Pierwsze domy wybudowane przez spółkę to „Kaszebe, Grażyna, Łada, Hanusia, Malinówka, Fala, Fantazja, Królewianka, Orlik, Danusia, Orzeszek. Domy te stoją do dziś, niektóre w prawie niezmienionej postaci pierwotnej. Pierwszy prywatny dom na Jasnym Wybrzeżu wybudował B. Klinger. Było to „Morskie Oko”.

Rozewie i Lisi Jar zostały zakupione przez mieszkającego w Warszawie hrabię inż. A. de Rosset, który był w tym okresie posłem na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. W latach 1929-1931 inż. de Rosset w porozumieniu ze spółką Osmołowskiego współuczestniczył w budowie nadmorskiego bulwaru ze szwedzkiej kostki bazaltowej w stronę Hallerowa (dzisiejszego Władysławowa). Inż. de Rosset wybudował w Lisim Jarze nad morzem piękną willę, a przy bulwarze gospodę pod nazwą „Nad Lisim Jarem” (dziś w budynku gospody jest ośrodek FWP „Lisi Jar”). Na przeciwko gospody postawił obelisk z tablicą pamiątkową upamiętniającą lądowanie w roku 1598 Króla Zygmunta III Wazy na tym terenie. Zakończenie obelisku stanowiła kula z orłem wznoszącym skrzydła do lotu. Otwarcie obu obiektów – lato 1932 r. w obecności ówczesnego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego.

Rozewie, czyli „Kamienny przylądek”. Nazwa pojawiła się po raz pierwszy w 1359 r., kiedy to kontur gdański Konrad z Baldesheimu nadał „wiernym rycerzom”: Janowi Klukowi i Maciejowi Kunikowi – „30 włók ziemi na Rozewiu – Rosenhaupt” w miejscu, gdzie dziś znajduje się wieś Chłapowo.

W tym okresie Rozewie i Chłapowo tworzyły całość. Od roku 1863 Rozewie wraz z latarnią morską zostały włączone w granice wsi Tupadły.

Na przylądku Rozewskim, na klifie dochodzącym do 54m n.p.m. utworzono rezerwat przyrody, którego najokazalszym zabytkiem przyrody jest las bukowy liczący ponad 120 lat. Znajduje się tu także najpopularniejsza latarnia morska, która w dniu Święta Morza (20/06/1933) dla upamiętnienia odwiedzin latarni przez pisarza Stefana Żeromskiego otrzymała jego imię. Dziś w latarni znajduje się Muzeum Latarnictwa oraz izba poświęcona Stefanowi Żeromskiemu.

Jastrzębia Góra prawa osiedla uzyskała w roku 1963. Od roku 1975 została włączona do Władysławowa, jako dzielnica tegoż miasta.

Jako modne kąpielisko zyskała Jastrzębia Góra sławę już w dwudziestoleciu międzywojennym, ale było to przede wszystkim letnisko dla elity rządowej. Należy tu wspomnieć, że tuż po swoich Zaślubinach z Morzem w Pucku (12.02.1920 r.) Generał Haller przybył do Jastrzębiej Góry, gdzie odbyła się ceremonia ponownych zaślubin z morzem.

W Jastrzębiej Górze przebywali m.in. w willi „Grzybek” – marszałek Rydz-Śmigły, w willi „Mewa” – w 1930 r. Marszałek Piłsudski, w gospodzie „Nad Lisim Jarem” – Prezydent Ignacy Mościcki.

Po wojnie Jastrzębia Góra znacznie się rozbudowała. Wiele zakładów wzniosło na jej terenach swoje ośrodki wypoczynkowe. Powstało wiele pensjonatów prywatnych. W sezonie letnim czynne są zakłady gastronomiczne, kawiarnie, dyskoteki, kino itp.. W centrum znajduje się pawilon handlowy, poczta, ośrodek zdrowia z apteką. Uruchomiona komunikacja autobusowa PKS znacznie ułatwiła życie mieszkańcom i dojazdy licznym wczasowiczom.

Jako miejsce swego wypoczynku, wybrali Jastrzębią Górę wielcy znani nam artyści: G. Holubek, K. Strassburger, J. Englert, K. Kaczor, A. Rosiewicz, I. Penderecki, B. Smoleń, J. Kryszak, M. Daniec, czy J. Pietrzak.

Jastrzębia Góra ma szansę stać się kąpieliskiem nie tylko o charakterze krajowym, ale i międzynarodowym. Już dziś zaliczana jest do najpiękniejszych i najbardziej zdrowotnych kąpielisk nad Bałtykiem. Wykorzystując uzdrowiskowe właściwości Jastrzębiej Góry, jakie się prognozuje w związku z odkrytymi źródłami mineralnymi i błotami leczniczymi – ośrodki wczasowe stopniowo będą się przekształcały w działalność całoroczną z usługami balneologicznymi.

„Tutaj kończy się morze, a Polska zaczyna, Polska wstępuje w morze.” Witold Zechenter

Rys historyczny Jastrzębiej Góry został opracowany przez Towarzystwo Miłośników Jastrzębiej Góry.